W 2006 roku w ramach konferencji TED Ken Robinson zaproponował przebudowę systemu szkolnictwa, na taki, który bardziej pobudzałby ludzką kreatywność.Edukacja ma kluczowe znaczenie, ponieważ ma za zadanie przenieść nas w przyszłość, której nie jesteśmy w stanie uchwycić. Edukujemy młode pokolenia “na wypadek” przyszłości, której nie jesteśmy w stanie uchwycić. Nie mamy bowiem pojęcia, jak będzie wyglądał świat, kiedy ukończą szkołę. To jedna z tez Robinsona.
Jednym spostrzeżeń tego specjalisty od kreatywności jest fakt, iż współczesny system szkolnictwa wpływa wyjątkowo niekorzystnie na talenty młodych ludzi, momentami niszcząc je doszczętnie, gdy tymczasem:
Kreatywność jest teraz tak istotna w edukacji, jak nauka czytania i pisania i powinniśmy traktować je na równi.
Robinson podkreśla, że dzieci na początku edukacji nie boją się, że się pomylą, a nawet jeżeli czegoś nie wiedzą, szukają alternatywnych rozwiązań i potrafią improwizować. To kluczowy mechanizm sprzyjający powstawaniu nowych, oryginalnych idei. Oswojenie się z pomyłką jest kluczowe dla procesu twórczego. Jednak wraz z rozwojem i adaptacją do warunków szkolnych w dzieciach narasta strach przed możliwością popełnienia błędu. W szkole nie ma miejsca i czasu na pomyłki, a kiedy nie jesteś na nią przygotowany, nigdy nie wymyślisz niczego oryginalnego. W rezultacie:
Nie dorastamy do kreatywności, ale z niej wyrastamy, albo raczej zostajemy z niej wy-edukowani.
Kształcimy się “od pasa w górę” skupiając się szczególnie na naszych głowach. Okazuje się jednak, że nie jest to europejska czy amerykańska przypadłość. Można śmiało stwierdzić (co czynię za Robinsonem), że każdy system edukacyjny na ziemi ma tę samą hierarchię przedmiotów. Najważniejsza jest matematyka i języki, nieco mniej istotne nauki humanistyczne, a szary koniec przynależy do nauk artystycznych. Stała jest również hierarchia w obrębie przedmiotów artystycznych. Sztuka i muzyka zajmują wyższe pozycje niż teatr i taniec. Tymczasem nasza inteligencja nie jest jednakowa, jest natomiast dynamiczna i wyrazista.
W jednej ze swych książek Robinson napisze:
Istnieją dwa powiązane zadania. Po pierwsze, należy odblokować kreatywny potencjał w każdej jednostce. Wszyscy mamy kreatywne możliwości i każdy z nas ma je inaczej. Kreatywność nie jest pojedynczym aspektem inteligencji, który pojawia się tylko przy wykonywaniu określonych czynności, jak na przykład sztuka. Jest systemową funkcją inteligencji, która pojawia się kiedykolwiek nasza inteligencja jest zaangażowana (Robinson, s. 24).
Bibliografia
1. K. Robinson, Oblicza umysłu. Ucząc się kreatywności, przeł. A. Baj, Kraków 2001.
2. Nieoznaczone cytaty to transkrypcje z wystąpień K. Robinsona w ramach konferencji TED. Wszystkie dostępne pod tym linkiem.
Comments are closed.